Το 2022 δεν ήταν μια καλή χρονιά για την κοινωνική προστασία των παιδιών. Τουλάχιστον δεν ήταν αυτή που επιδιώκουμε τόσα χρόνια, όλοι εμείς που πιστέψαμε στην αποϊδρυματοποίηση και εξωιδρυματική φροντίδα , μια χρονιά όπου έπρεπε να γίνουν επιτέλους άλματα στην διαχείριση των ζητημάτων της φροντίδας των απροστάτευτων παιδιών μέσω της οικογενειακής αναδοχής, να εισακουσθούν παρατηρήσεις και προτάσεις και να ενσωματωθούν στο νομοθετικό πλαίσιο και την κοινωνική εργασία των επαγγελματιών του χώρου, να γίνουν όλες εκείνες οι αναγκαίες ενέργειες για να ενδυναμωθεί στελεχιακά ο δημόσιος κοινωνικός τομέας (Περιφέρειες) και η τοπική αυτοδιοίκηση (κοινωνικές υπηρεσίες Δήμων). Δεν έχουμε στατιστικά αλλά από κανένα δείγμα δεν προκύπτει ούτε αύξηση εργαζομένων στις κοινωνικές υπηρεσίες, ούτε ποιοτική αναβάθμιση των υπηρεσιών, μέσω επιμορφώσεων και ειδικής υποστηρικτικής εποπτείας. Μόνοι και λίγοι – σε αριθμό- ήταν και μόνοι και ελάχιστοι παραμένουν. Δεν έχουμε επίσης καμιά εικόνα – εκτός αυτών των γενικόλογων και αμφιλεγόμενων στατιστικών που ανακοινώνονται στο site: paidi.gov.gr – για την πραγματική εικόνα, ποσοτική και ποιοτική του προγράμματος αναδοχής και υιοθεσίας ως κοινωνικών μέτρων, στη χώρα. Δεν έχουμε κυρίως, στοιχεία που να αφορούν στην καλή και επαρκή εποπτεία των αναδοχών. Τα αριθμητικά στοιχεία που το υφυπουργείο παρουσιάζει, αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη και καχυποψία διότι αντίκεινται στην κοινή λογική των αναγκών της κοινωνικής προστασίας των ανηλίκων , ιδίως μετά την πανδημία και τα αυξανόμενα φαινόμενα έκρηξης της βίας μεταξύ των ανηλίκων. Χωρίς στατιστικά στοιχεία όμως, που δεν νοείται να παίζουν το ρόλο της στήριξης του πολιτικού προφίλ κανενός υπουργού, δεν είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε, να διορθώσουμε και να βελτιώσουμε το θεσμό της αναδοχής που φαίνεται ότι αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα σε συνδυασμό με τα προβλήματα που αναδείχθηκαν στη διαχείριση των φορέων παιδικής προστασίας. ΄Οπως όλοι έχουμε διαπιστώσει, όσο και αναζητούμε στοιχεία σχετικά με τον ακριβή αριθμό των ιδρυμάτων στη χώρα μας, τη νομική μορφή τους, το φορέα εποπτείας τους, τη συνέπειά τους για την τήρηση των προβλεπόμενων για το Μητρώο Ανηλίκων, τον αριθμό των αναδοχών ανά δομή, τον αριθμό των ΑΣΟΑ αναδοχών σε σχέση με την ηλικία και το χρόνο παραμονής των παιδιών, τις αποτυχημένες συνδέσεις παιδιών και υποψηφίων αναδόχων, τις αποτυχημένες αναδοχές και τις αιτίες τους και μια σειρά άλλων σημαντικών δεδομένων, δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο.
Κρίναμε αναγκαίο λοιπόν να στείλουμε την παρακάτω επιστολή στο αρμόδιο υφυπουργείο και το ΕΚΚΑ προκειμένου να μας χορηγηθούν – για να διαχυθούν – τα απαραίτητα στατιστικά στοιχεία με βάση την υποχρέωση που γεννά στο Δημόσιο το Π.Δ. 28/2015 για τη χορήγηση στοιχείων που τηρεί, που θα αποκαλύψουν – ελπίζουμε- την πραγματική εικόνα της παιδικής προστασίας.
“ ΠΡΟΣ Θεσσαλονίκη, 30-12-2022
1. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Αρ. πρωτ. 87
Γενική Γραμματεία Κοιν. Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας
Γεν. Δ/νση Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας
2. Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Δ/νση Παιδικής Προστασίας
ΘΕΜΑ: Χορήγηση τηρούμενων στοιχείων από το ΕΚΚΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 28/23-3-2015 «Κωδικοποίηση διατάξεων για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία».
Αξιότιμοι/-μες κύριοι/-ες
Είμαστε Ν.Π.Ι.Δ με τη νομική μορφή του σωματείου και λειτουργούμε από το έτος 2018 ως κοινωνική οργάνωση με σκοπό την προστασία των ευάλωτων ανηλίκων και ειδικότερα των κακοποιημένων, παραμελημένων, εγκαταλειμμένων παιδιών και αυτών που ζουν σε ιδρύματα δηλαδή των ανηλίκων που προβλέπεται από τη νομοθεσία να τοποθετούνται σε ανάδοχες και θετές οικογένειες για την προστασία τους, αφού απομακρυνθούν με ενέργειες των αρμόδιων οργάνων από τη φυσική τους οικογένεια και το εν γένει ακατάλληλο περιβάλλον διαβίωσής τους. Η δράση μας επικεντρώνεται κυρίως στη συμβουλευτική και επιμορφωτική διαδικασία των απασχολουμένων στον τομέα της παιδικής προστασίας, σε πολίτες και υπηρεσίες με έμφαση στην εφαρμογή της νομοθεσίας και της δικαστικής προστασίας τόσο για τα παιδιά που ζουν σε ιδρύματα όσο και για αυτά που προετοιμάζονται για αναδοχή και υιοθεσία.
Από τον Νοέμβριο του 2021 μέχρι τον Μάιο του 2023 υλοποιούμε, στο πλαίσιο του Προγράμματος Αctive citizens fund το ΄Εργο: Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα/Τα αόρατα παιδιά», με στόχο να ενημερωθεί η κοινή γνώμη σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των παιδιών σε πάσης φύσεως ιδρύματα στη χώρα μας, στις παραβιάσεις των που υφίστανται οι ανήλικοι κατά την πολύχρονη διαμονή τους σε ιδρύματα κλειστής φροντίδας και στους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου της επικράτησης της ιδρυματικής φροντίδας στα παιδιά που απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον αλλά και στη διαδικασία εναλλαγής του μοντέλου κοινωνικής προστασίας από το ιδρυματικό σε αυτό του «οικογενειακού τύπου». Τόσο η αναζήτηση λύσεων για την επωφελή για τα παιδιά εφαρμογή του θεσμού της αναδοχής, όχι μόνο με την ποσοτική όσο κυρίως με την ποιοτική λογική, όσο και κυρίως η εφαρμογή ενός συστήματος που θα διασφαλίζει την κατάλληλη ανατροφή των παιδιών σε ανάδοχες οικογένειες με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου αποτυχιών και εναλλαγών περιβάλλοντος ανατροφής των παιδιών, απαιτεί αναζήτηση στοιχείων, διαβούλευση, ανταλλαγή απόψεων και διατύπωση εφικτών προτάσεων.
Για τους λόγους αυτούς και με σκοπό να χρησιμοποιήσουμε τηρούμενα στοιχεία από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών για τους σκοπούς του υλοποιούμενου έργου αλλά και εν γένει του σκοπού μας, παρακαλούμε να μας χορηγήσετε με τη χρήση ΤΠΕ (με email) σύμφωνα με τα άρθρα 1-11 του Π.Δ. 28/2015 όπως κωδικοποιήθηκε και ισχύει τα παρακάτω στοιχεία:
1. Τον αριθμό, την επωνυμία και τη νομική μορφή όλων των φορέων παιδικής προστασίας στην Ελλάδα (ανά φορέα και ανά δομή) που υπάγονται στην εποπτεία του ΥΠΕΚΑ με προσδιορισμό «τυπικής ανάπτυξης» ή «αναπηρίας» όσο είναι αυτό δυνατόν.
2. Τον ακριβή αριθμό ανηλίκων ανά δομή, την ηλικία τους και το χρόνο παραμονής τους στη δομή, από το Μητρώο Ανηλίκων.
3. Τον αριθμό των ανηλίκων που η γονική μέριμνα – επιμέλεια ανήκει στο φορέα προστασίας με δικαστική απόφαση ή εισαγγελική διάταξη και τον αριθμό ανηλίκων που η γονική μέριμνα ανήκει σε φυσικό γονέα.
4. Τον αριθμό ανηλίκων βάσει ΑΣΟΑ για αναδοχή και υιοθεσία ανά δομή και ηλικία και το χρόνο παραμονής των ανηλίκων στη «λίστα» αναδοχής και υιοθεσίας από την έναρξη της λειτουργίας της πλατφόρμας anynet.gr
5. Τον αριθμό των συνδέσεων για κάθε παιδί στην «λίστα», τον αριθμό των επιτυχημένων συνδέσεων, τον αριθμό των «αποτυχημένων» συνδέσεων και τους λόγους που απέτυχαν, τον αριθμό των αποτυχημένων αναδοχών αφότου τα παιδιά τοποθετήθηκαν σε ανάδοχες οικογένειες και στη συνέχεια απομακρύνθηκαν από αυτές και τους λόγους απομάκρυνσης όπως είναι καταγεγραμμένοι στο Μητρώο Ανηλίκων.
6. Τον αριθμό των παιδιών ανά δομή (δημόσια ή ιδιωτική) που τοποθετήθηκαν σε αναδοχή ή/και υιοθεσία από την έναρξη της λειτουργίας της πλατφόρμας anynet.gr και την ηλικία τους.
7. Τον αριθμό των υιοθεσιών που έγιναν απευθείας και την ηλικία των υιοθετουμένων παιδιών και των υιοθεσιών που πραγματοποιήθηκαν μετά από αναδοχή των ανηλίκων.
8. Τον αριθμό των ανηλίκων κάτω των έξι ετών που βρίσκονται σε αναδοχή με προοπτική υιοθεσίας τους.
9. Τον αριθμό των οικογενειακών επανενώσεων ανηλίκων με τη φυσική οικογένεια τα τελευταία δύο χρόνια και τον αριθμό των αποτυχημένων οικογενειακών επανενώσεων και τις αιτίες τους ανά δομή παιδικής προστασίας.
Επίσης παρακαλούμε να έχουμε και έναν κατάλογο των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας που διατηρούν ενεργά Τμήματα Κοινωνικής Μέριμνας (με έναν τουλάχιστον κοινωνικό λειτουργό) και τηρούν Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων και Θετών Γονέων. Αντίστοιχα, να λάβουμε γνώση ανά Περιφερειακή Ενότητα, πόσες αναδοχές και υιοθεσίες ανηλίκων έχουν πραγματοποιηθεί δηλαδή: 1) Αριθμός υποψηφίων αναδόχων και θετών γονέων ανά Περιφερειακή Ενότητα που πραγματοποίησαν επιτυχείς συνδέσεις 2) Αριθμός παιδιών τοποθετημένων σε ιδρύματα ανά περιφερειακή ενότητα και σύνδεσή τους με ανάδοχες οικογένειες ανά τη χώρα καθώς και τις μη επιτυχείς συνδέσεις ανά Περιφερειακή Ενότητα και τις αιτίες τους.
Παρακαλούμε πολύ τα στοιχεία αυτά να σταλούν εντός της νόμιμης προθεσμίας ή σε περίπτωση αδυναμίας χορήγησής τους στο νόμιμο χρόνο, να μας ενημερώσετε για τυχόν αναγκαία παράταση της προθεσμίας.
Με εκτίμηση
Ελένη Γεώργαρου
Πρόεδρος Δ.Σ., Συντονίστρια ΄Εργου Φορέα υλοποίησης.
Κοινοποίηση:
1. Υφυπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων welfare@ypeka.gr
2. Πρόεδρος ΕΚΚΑ presidentoffice@ekka.gov.gr
3. Γ.Γ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης ggp@yeka.gr
4. Συνήγορος του Πολίτη, Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού press@synigoros.gr
5. Υπουργείο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης “
Δεν είμαστε σίγουροι ότι θα πάρουμε απάντηση. Θα τιμούσε ωστόσο τους αποδέκτες να στείλουν τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα κρίσιμα θέματα, γιατί δεν πείθουν οι επαναλήψεις αριθμών για μειώσεις δήθεν παιδιών σε κλειστές δομές παιδικής προστασίας, και επιτυχών, υποτίθεται, αναδοχών, χωρίς την παράθεση της αλήθειας των αριθμών και των προβλημάτων.
