Ποιός και γιατί οδηγεί ένα 6χρονο παιδί σε ένα από τα πιο αφιλόξενα και επισφαλή ιδρύματα “αρρένων” αφού πέρασε ήδη την αρχή της ζωής του σε ίδρυμα και επέστρεψε λίγο μετά στην οικογένειά του που δήθεν θα αποκαθιστούσε τα προβλήματά της και θα παρέλειπε την ακραία παραμέληση των παιδιών της ; Γιατί χρειάζονται πέντε ολόκληρα χρόνια για να απομακρυνθούν, από ένα εντοπισμένο, ακατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον, τέσσερα παιδιά, πριν οδηγηθούν στην εγκληματικότητα -οι έφηβοι – και στον ιδρυματικό εγκλεισμό- ένα νήπιο και ένα μικρό παιδί ; Γιατί δεν “βρέθηκαν” ανάδοχες οικογένειες από τα Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων σε ολόκληρη την Περιφέρεια (επτά νομοί) να περιθάλψουν δύο μικρά παιδιά και επιλέχθηκε η εύκολη λύση των ιδρυμάτων;

H ομάδα του fosteraparentsnet – Συνηγορία

10/10/2024

Φωτογραφία: Pixabay

Το ιστορικό της οικογένειας

Η Α.Β. απέκτησε εκτός γάμου, τέσσερα παιδιά, τον Ρ.Β. που γεννήθηκε το 2007 (16,5 ετών σήμερα), την Τ.Β. που γεννήθηκε το 2009 (15 ετών σήμερα), τον Π.Δ. που γεννήθηκε το 2018 (6 ετών σήμερα) και την Ε.Β που γεννήθηκε 2021 (3 ετών σήμερα). Φερόμενος πατέρας των παιδιών κατά τις κοινωνικές εκθέσεις ο σύντροφος της μητέρας Γ.Δ. ο οποίος όμως αναγνώρισε μόνο το εξάχρονο αγόρι, συνεπώς πατέρας υπάρχει μόνο για ένα παιδί.

Το ζευγάρι δεν είχε κάποια εκπαίδευση, δεν είχε μόνιμη εργασία και επιβίωνε από τα επιδόματα των παιδιών και την ανακύκλωση σιδηρικών. Η οικογένεια άρχισε να παρακολουθείται από την κοινωνική υπηρεσία του Δήμου από το έτος 2018, όταν γεννήθηκε το τρίτο παιδί και δόθηκε για φροντίδα σε βρεφοκομείο, διότι προφανώς οι συνθήκες διαβίωσης του βρέφους στην οικογένεια κρίθηκαν ακατάλληλες. Εκδόθηκε σχετική εισαγγελική διάταξη για την απομάκρυνση του βρέφους, ωστόσο με δικαστική απόφαση του 2019 το βρέφος – ίσως και τα άλλα παιδιά- επέστρεψαν στου γονείς. Δεν γνωρίζουμε τους χειρισμούς για τα άλλα παιδιά, τότε ηλικίας 11 και 9 ετών. Η απομάκρυνση πάντως του βρέφους φέρεται να άσκησε πίεση στο ζευγάρι των γονέων που φρόντισε να βρει καταλληλότερη κατοικία και εκδήλωσε  την πρόθεση να δημιουργήσει κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης για τα παιδιά τους. Και το προνοιακό σύστημα “έδωσε” την ευκαιρία στην οικογένεια να επανορθώσει και να συνεχίσει να φροντίζει δήθεν τα παιδιά της. Τι και εάν η M.L.K. Pringle το 1975, βρεττανο-αυστριακή ψυχολόγος παιδιών και ιδρυτική διευθύντρια του βρετανικού Εθνικού Γραφείου Παιδιού, υποστηρίζει – αυτό που και εμπειρικά διαπιστώνουμε όσοι παρακολουθούμε την πορεία της κοινωνικής προστασίας του παιδιού – “ότι η κοινωνία υπερτιμά τους δεσμούς των παιδιών με τους γονείς τους και αργεί να παρέμβει ή να τους διακόψει οριστικά. Η κοινωνία ταλαιπωρείται από υπερβολική πίστη στη “συγγένεια εξ αίματος” λέει η ίδια (Τriseliotis – Koυσίδου Η κοινωνική εργασία στην υιοθεσία και την αναδοχή, 1989 Κέντρο βρεφών “Η ΜΗΤΕΡΑ”).

Οι γονείς της υπόθεσής μας ωστόσο έκτοτε δεν επέδειξαν συνέπεια και οι συνθήκες διαβίωσης των παιδιών τους συνέχισαν να είναι ιδιαίτερα επισφαλείς.

Αποτέλεσμα , ο μεγαλύτερο γιός της οικογένειας να εμπλακεί σε παραβατικές πράξεις, σε πολλές από τις οποίες ως συναυτουργός με τον φερόμενο ως πατέρα του, η παιδιατρική παρακολούθηση των παιδιών να υστερεί σε βαθμό που δεν έχει ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός τους πλήρως, οι γονείς να μη συμμορφώνονται στις ιατρικές υποδείξεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων των παιδιών και η φοίτηση να είναι ελλιπής.

΄Εγιναν πολλές προσπάθειες (δεν εκτίθενται τί είδους) για την παύση της παραμέλησης των γονέων προς τα παιδιά τους, τη στήριξη της οικογένειας από την κοινωνική υπηρεσία και τους αρμόδιους φορείς. Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι οι τελευταίοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα γονεϊκά τους καθήκοντα και δεν συνεργάζονται με τις υπηρεσίες. Αλήθεια, πόσος χρόνος χρειάζεται για να γίνουν οι παραπάνω διαπιστώσεις και να συνεχίζουν να γίνονται ανεκτές σε βάρος των ανηλίκων;

Την 03/06/2024 έλαβε χώρα περιστατικό σύμφωνα με το οποίο το τρίχρονο κορίτσι νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο μετά από λιποθυμικό επεισόδιο ενόσω η μητέρα του απουσίαζε από το σπίτι. Η μητέρα δέχθηκε βία από τον μεγαλύτερο γιό της (16,5 ετών) ενώ η οικογένεια αντιμετώπισε με επιθετικότητα την συνδρομή των κοινωνικών λειτουργών στην κατάσταση. Ο παιδιατρικός έλεγχος της τρίχρονης ανέδειξε παραμέληση στον εμβολιασμό και την ιατρική παρακολούθηση του παιδιού. (Καλά, τί παρακολουθούσε η κοινωνική υπηρεσία του Δήμου τόσο καιρό;). Είναι σαφές ότι οι συνθήκες διαβίωσης των παιδιών είναι κρίσιμες για την ίδια τη σωματική τους ακεραιότητα. Περαιτέρω ο πατέρας της οικογένειας φέρεται να διατηρεί δεσμό με ανήλικη, φιλοξενούμενη ιδρύματος παιδικής προστασίας της περιοχής που ζουν, την οποία απομάκρυνε ο φορέας και εγκαταστάθηκε στο σπίτι της οικογένειας. Με δεδομένο ότι οι συνθήκες διαβίωσης είναι παντελώς ακατάλληλες καθώς περιγράφεται ότι υπάρχουν περιττώματα στον περιβάλλοντα χώρο και απορρίματα κάθε είδους, ότι τα μεγαλύτερα παιδιά έχουν ελλιπή φοίτηση και έντονη παραβατικότητα, κρίνεται σκόπιμο να απομακρυνθούν (σ.σ.τώρα, πέντε χρόνια μετά τον εντοπισμό της παραμέλησης) από την οικογένεια τα δύο μικρότερα παιδιά τα οποία δεν είναι σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους ώστε να βρεθούν σε κατάλληλο περιβάλλον για την ασφαλή και υγιή ανατροφή τους προκειμένου οι γονείς να ασχοληθούν επισταμένως (!!!) με τα μεγαλύτερα παιδιά τους και τη φροντίδα τους. Σύμφωνα με την πρόταση της κοινωνικής υπηρεσίας και αφού διερευνήθηκε η δυνατότητα συγγενικής ή έτερης αναδοχής που δεν απέδωσε καρπούς στην παρούσα φάση, προτάθηκε η φιλοξενία του 6χρονου σε ίδρυμα αρρένων και της 3χρονης σε βρεφοκομείο, οι οποίες δομές κρίνονται κατάλληλες να αναλάβουν την επιμέλειά τους. (Δηλαδή οι κοινωνικές υπηρεσίες ερεύνησαν όλα τα Ειδικά Μητρώα Υποψηφίων Αναδόχων της Περιφέρειας κατοικίας των παιδιών, δεν βρήκαν τίποτα και πρότειναν ότι για την προστασία των παιδιών το κατάλληλο περιβάλλον είναι τα δύο ιδρύματα; ΄Εχουμε πολύ σοβαρές επιφυλάξεις και εκφράζουμε τη λύπη μας γι αυτό που σήμερα αποκαλείται “κοινωνική εργασία για την αποϊδρυματοποίηση”. Το αγοράκι που μπήκε στο βρεφοκομείο μετά τη γέννησή του, επιστράφηκε μετά στην κακοποιητική οικογένεια και ξαναμπαίνε σε ίδρυμα στα 6 του χρόνια, έχει θυματοποιηθεί από το Σύστημα που τάχθηκε να το προστατεύει ήδη τρεις φορές. Είναι προφανές ότι εάν ο ανήλικος δεν είχε επιστραφεί στην οικογένεια, σήμερα θα ήταν ασφαλής σε ανάδοχη οικογένεια και όχι στο ίδρυμα).

Ο χειρισμός της υπόθεσης από τις κοινωνικές υπηρεσίες

Η Εισαγγελία Ανηλίκων επιλήφθηκε όλης αυτής της υπόθεσης αρχικά το 2018 και ακολούθησε η παρακολούθηση της οικογένειας από την κοινωνική υπηρεσία του Δήμου. Το 2019 εκδόθηκε απόφαση που έκρινε προφανώς ικανούς τους γονείς να διατηρήσουν τη γονική μέριμνα των παιδιών τους. Πώς και γιατί έγινε αυτό, ποιός υποστήριξε την θέση των παιδιών; Προφανώς κανείς, ως συνήθως. Από το 2019 η κοινωνική υπηρεσία αρχίζει να αποστέλλει ενημερωτικά σημειώματα προς την Εισαγγελία. ΄Ενα το 2019, ένα το 2020 με διαφορά 1,5 χρόνου, τέσσερα ενημερωτικά σημειώματα το 2021, οπωσδήποτε όχι θετικά για την οικογένεια αφού συνεχιζόταν η παρακολούθηση, ωστόσο ΔΕΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΥΝ τα παιδιά. Συνεχίζουν τα ενημερωτικά σημειώματα και συντάσσονται πέντε εντός του 2022 οπότε η παρακολούθηση γίνεται πιο στενή… ΟΥΤΕ ΤΟΤΕ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. Συντάσσονται άλλα έξι ενημερωτικά σημειώματα της κοινωνικής υπηρεσίας μέχρι τον Αύγουστο του 2024. Εν τω μεταξύ τα δύο μεγαλύτερα παιδιά έχουν πλέον εισέλθει στην εγκληματικότητα-παραβατικότητα αφού πλέον είναι έφηβοι 16 και 15 ετών, εκδηλώνουν ανεξέλεγκτες συμπεριφορές και συντάσσονται αναφορές από το τοπικό αστυνομικό τμήμα κατά πατέρα και μεγαλύτερου γιού , έχουν ήδη σταλεί στην Εισαγγελία ενημερωτικά σημειώματα από τα σχολεία των δύο μεγαλύτερων παιδιών από την αρχή του 2024 και ακόμη τα παιδιά παραμένουν στο σπίτι. ΄Εχουν προηγηθεί παιδοψυχιατρικές εξετάσεις των παιδιών, χωρίς να γνωρίζουμε τα αποτελέσματά τους. Επιτέλους το 2024, η Εισαγγελία διατάσσει την απομάκρυνση των 2 μικρότερων παιδιών με αιτιολογία ότι αυτά δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους και αφήνει τα μεγάλα παιδιά- ήδη παραβατικούς ανηλίκους στη “φροντίδα” των γονέων τους και μάλιστα αφού ο γιός ξυλοκόπησε τη μητέρα… Δηλαδή το προνοιακό σύστημα (κοινωνικές υπηρεσίες και Εισαγγελία) διαπιστώνει ότι παιδιά 16,5 και 15 χρόνων ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΜΙΑ ΕΛΠΙΔΑ επανένταξης, προορίζονται ούτως ή άλλως για φυλακή μετά τα 18 τους, τίποτα χειρότερο από αυτό που τους συνέβη τόσα χρόνια κατοικώντας στο σπίτι τους δεν μπορεί να τους συμβεί, συνεπώς το κοινωνικό σύστημα τα αφήνει στην τύχη τους. Και ενώ στην ηλικία των 11 και 9 χρόνων είχαν μια ελπίδα να αποκαταστήσουν τραύματα ακραίας παραμέλησης, το προνοιακό κράτος επέλεξε τη δήθεν “υποστήριξη της οικογένειας” για να οδηγήσει τα μεγαλύτερα παιδιά στην παραβατικότητα και τα μικρά στα ιδρύματα.

Αντιλαμβανόμαστε ότι δίνεται η ευκαιρία στην οικογένεια να συνέλθει και να φροντίσει τα παιδιά της. Για πόσο χρόνο όμως; Για έξι μήνες για ένα χρόνο; Λογικό. Για πέντε και έξι χρόνια όμως είναι συνειδητή εγκληματική παράλειψη του συστήματος να κάνει τη δουλειά του και συστηματική παράβαση καθήκοντος από την πλευρά της κοινωνικής υπηρεσίας του Δήμου. Και στη συνέχεια, η τοποθέτηση τόσο μικρών παιδιών σε ίδρυμα, ειδικά του μόλις έξι ετών παιδιού σε τυπικό, παλαιάς κοπής, ίδρυμα αρρένων, είναι πολιτική που συνάδει σε μία ευρωπαϊκή χώρα που έχει υλοποιήσει και το πρόγραμμα “Εγγύηση για το Παιδί”; Υπάρχει τεράστια υστέρηση, έλλειψη ικανοτήτων και γνώσεων στις κοινωνικές υπηρεσίες της κοινότητας και των ιδρυμάτων, δεν είναι πάντα πειστικό το επιχείρημα της έλλειψης προσωπικού διότι υπάρχουν και προτεραιότητες και επιτέλους κάτι πρέπει να γίνει με αυτήν την αποκαρδιωτική κατάσταση που οδηγεί στη συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών. Ποιός θα βάλει επιτέλους σε τάξη στο χάος;